بررسی فقهی - حقوقی نشریه مردان با محوریت آیه 128 سوره نساء

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 طلبه/حوزه علمیه

2 کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه خوارزمی؛ طلبه سطح 3 تفسیر و علوم قرآن مدرسه علمیه تخصصی الزهرا(س)

3 دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

10.22034/osz.2025.1168.1026

چکیده

همسرآزاری مردان به عنوان یک پدیده پنهان جهانی شناخته می‌شود که با افزایش آگاهی و شناخت در جامعه می‌توان به کاهش آن کمک کرد. در جامعه مسلمان ایرانی، یکی از راه‌های اساسی برای دستیابی به این شناخت، استفاده از آموزه‌های قرآنی است. این پژوهش به دنبال بررسی جنبه‌های فقهی و حقوقی همسرآزاری است که دراصطلاح قرآن با عنوان «نشوز» مطرح شده است. مفهوم نشوز در اصطلاح مشهورفقها ، معمولاً به عدم تمکین زن نسبت داده می‌شود، اما در این پژوهش، با توجه به آیه 128 سوره نساء ، نشوز مردان نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. در شرایطی که مرد از وظایف شرعی خود مانند پرداخت نفقه، انجام وظایف زناشویی و سایر تعهدات کوتاهی کند، به عنوان ناشز شناخته می‌شود. زنان می‌توانند در برابر نشوز مردان با روش‌هایی مانند پند و نصیحت، درخواست حقوق خود، یا مراجعه به مراجع شرعی اقدام نمایند. با این حال، بسیاری از زنان به دلیل ناآگاهی یا فقدان ضمانت‌های اجرایی مناسب نمی‌توانند از این حقوق خود بهره‌مند شوند. این مقاله به روش تحلیلی، تلاش دارد تا مفهوم واقعی نشوز و پیامدهای حقوقی آن را از دیدگاه فقهی تبیین نماید و نشان دهد که این احکام عمومی بوده و زنان نیز می‌توانند با توجه به حقوق خود، راه‌های احقاق آن را دنبال کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Jurisprudential-legal review of Mardan magazine focusing on verse 128 of Surah Nisa

نویسندگان [English]

  • Mozhdeh Jamalipour 1
  • somayeh jafari 2
  • Seyyed Mohammad Hossein miri 3
1 Talabe/hoze
2 کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه خوارزمی؛ طلبه سطح 3 تفسیر و علوم قرآن مدرسه علمیه تخصصی الزهرا(س)
3 دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
چکیده [English]

همسرآزاری مردان به عنوان یک پدیده پنهان جهانی شناخته می‌شود که با افزایش آگاهی و شناخت در جامعه می‌توان به کاهش آن کمک کرد. در جامعه مسلمان ایرانی، یکی از راه‌های اساسی برای دستیابی به این شناخت، استفاده از آموزه‌های قرآنی است. این پژوهش به دنبال بررسی جنبه‌های فقهی و حقوقی همسرآزاری است که دراصطلاح قرآن با عنوان «نشوز» مطرح شده است. مفهوم نشوز در اصطلاح مشهورفقها ، معمولاً به عدم تمکین زن نسبت داده می‌شود، اما در این پژوهش، با توجه به آیه 128 سوره نساء ، نشوز مردان نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. در شرایطی که مرد از وظایف شرعی خود مانند پرداخت نفقه، انجام وظایف زناشویی و سایر تعهدات کوتاهی کند، به عنوان ناشز شناخته می‌شود. زنان می‌توانند در برابر نشوز مردان با روش‌هایی مانند پند و نصیحت، درخواست حقوق خود، یا مراجعه به مراجع شرعی اقدام نمایند. با این حال، بسیاری از زنان به دلیل ناآگاهی یا فقدان ضمانت‌های اجرایی مناسب نمی‌توانند از این حقوق خود بهره‌مند شوند. این مقاله به روش تحلیلی، تلاش دارد تا مفهوم واقعی نشوز و پیامدهای حقوقی آن را از دیدگاه فقهی تبیین نماید و نشان دهد که این احکام عمومی بوده و زنان نیز می‌توانند با توجه به حقوق خود، راه‌های احقاق آن را دنبال کنند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • نشوز
  • تمکین
  • نشوز مردان
  • نفقه